การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เป็นสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับทารก และการรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ/โภชนาการของมารดาก็มีความสำคัญเมื่อให้นมลูก
การตัดสินใจไม่ให้นมลูกอาจเป็นเรื่องยากที่จะแก้ไข นมผงสำหรับทารกเหมาะตั้งแต่แรกเกิดเมื่อทารกไม่ได้กินนมแม่ ขอแนะนำให้ใช้นมสูตรทั้งหมดตามคำแนะนำของแพทย์ พยาบาลผดุงครรภ์ ผู้มาเยี่ยมเยียนด้านสุขภาพ พยาบาลสาธารณสุข นักโภชนาการ เภสัชกร หรือผู้เชี่ยวชาญอื่นๆ ที่รับผิดชอบในการดูแลแม่และเด็ก
และควรคำนึงถึงผลกระทบทางการเงินด้วย ควรปฏิบัติตามคำแนะนำในการเตรียมและการให้อาหารทั้งหมดอย่างระมัดระวัง เนื่องจากการจัดเตรียมที่ไม่เหมาะสมอาจนำไปสู่อันตรายต่อสุขภาพได้
เมื่อลูกเปลี่ยนจากวัยคลานมาเป็นวัยหัดเดิน เป็นช่วงที่เขามีพัฒนาการทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจอย่างเต็มเปี่ยม สมองของลูกพร้อมรับการพัฒนาที่เพิ่มมากขึ้น ดังนั้น เพื่อให้ลูกเติบโตและมีพัฒนาการที่สมบูรณ์ที่สุด อาหารหลัก 5 หมู่จึงเป็นสิ่งจำเป็น
อาหารของเด็กจะต่างจากของผู้ใหญ่เป็นอย่างมากเพราะความต้องการสารอาหารแตกต่างกัน คุณแม่จึงควรใส่ใจกับความแตกต่างเหล่านี้เมื่อวางแผนมื้ออาหารให้ลูกน้อย
- ลูกวัยหัดเดินควรได้รับเกลือไม่เกิน 1/6 ของปริมาณสูงสุดที่ผู้ใหญ่ได้รับหรือน้อยกว่า 1 กรัมต่อวัน ดังนั้น คุณแม่ไม่ควรใส่เกลือลงในอาหารที่ทำ และอาหารผู้ใหญ่บางชนิดก็ไม่เหมาะสำหรับเด็กวัยนี้ เนื่องจากมีน้ำตาลหรือเกลือมากเกินไปรวมทั้งมีสารปรุงแต่งสีและรส
- กระเพาะอาหารของเด็กจะมีขนาดเล็กกว่าของผู้ใหญ่ประมาณ 5 เท่า จึงต้องการอาหารปริมาณน้อยๆ ในแต่ละมื้อแต่บ่อยครั้ง โดยมีพลังงานและสารอาหารที่ครบถ้วน ดังนั้น เด็กวัยนี้จึงต้องกินอาหารมื้อเล็กๆ 3 มื้อต่อวัน พร้อมอาหารว่างที่มีคุณค่าทางโภชนาการระหว่างมื้ออย่างสม่ำเสมอ
– ลูกวัยหัดเดินต้องการอาหารที่มีไขมันสูงและใยอาหารต่ำ ใยอาหารจะเป็นสิ่งดีแต่ก็ทำให้อิ่มท้อง การกินมากเกินไปอาจทำให้ลูกได้รับพลังงานและสารอาหารที่จำเป็นไม่เต็มที่ อาหารแต่ละชนิดจะมีสารอาหารต่างกัน ดังนั้น จึงควรให้ลูกกินอาหารหลากหลายชนิดให้ได้ครบถ้วนทั้ง 5 หมู่ เพื่อให้เติบโตและมีพัฒนาการที่ดีอย่างต่อเนื่อง
- นมยังคงเป็นอาหารที่สำคัญสำหรับเด็กวัยหัดเดิน เพราะมีสารอาหารครบถ้วน โดยควรกินนมประมาณ 20 ออนซ์ต่อวัน
คาร์โบไฮเดรต
อาหารจำพวกแป้ง เช่น ข้าว ขนมปัง ธัญพืช และมันฝรั่ง คุณสามารถให้ลูกกินอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตทุกมื้อและกินเป็นอาหารว่างด้วยก็ย่อมได้
ผักและผลไม้
เช่น แครอท กล้วย และมะเขือเทศ
คุณแม่ต้องพยายามให้ลูกกินผักและผลไม้หลากสีเพราะมีสารอาหารต่างชนิด
และควรเน้นให้ลูกกินผักและผลไม้ อย่างน้อย 5 ส่วนต่อวัน
แต่คุณแม่ควรทราบไว้ด้วยว่า “ส่วน” ของเด็กวัยนี้จะน้อยกว่า “ส่วน” ของผู้ใหญ่
ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนม
นม ชีส และโยเกิร์ต
ควรให้เด็กวัยหัดเดินกินนมทุกวัน แต่คุณแม่ต้องให้ลูกกินอาหารชนิดอื่นที่ทำจากนม ที่อุดมไปด้วยแคลเซียมควบคู่ไปด้วย ลูกน้อยในวัยนี้ควรกินอาหารที่ทำจากนม 3 ส่วนต่อวัน โดยอาจกินเป็นอาหารว่างด้วยก็ได้
โปรตีน
เช่น เนื้อสัตว์ ปลา ไข่ และถั่วชนิดต่างๆ
อาหารในกลุ่มนี้มีธาตุเหล็กและไขมันโอเมก้า 3 ซึ่งจำคุณสามารถให้ลูกกินอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตทุกมื้อและกินเป็นอาหารว่าง
ผักและผลไม้
ควรให้ลูกกินผักและผลไม้หลากสีเพราะมีสารอาหารต่างชนิด และเน้นให้ลูกกินผักและผลไม้ อย่างน้อย 5 ส่วนต่อวัน (“ส่วน” ของเด็กวัยนี้จะน้อยกว่า “ส่วน” ของผู้ใหญ่)
ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนม
นม ชีส และโยเกิร์ต
ควรให้ลูกกินนมทุกวัน รวมถึงอาหารชนิดอื่นที่ทำจากนมที่อุดมไปด้วยแคลเซียมควบคู่ไปด้วย ลูกน้อยในวัยนี้ควรกินอาหารที่ทำจากนม 3 ส่วนต่อวัน โดยอาจกินเป็นอาหารว่างด้วยก็ได้
โปรตีน
เนื้อสัตว์ ปลา ไข่ และถั่วชนิดต่างๆ ควรให้ลูกกินอาหารโปรตีนวันละ 2 ครั้ง เด็กที่กินมังสวิรัติควรกินอาหารโปรตีนร่วมกับอาหารหรือเครื่องดื่มชนิดอื่นที่มีวิตามินซีสูงเพื่อช่วยดูดซึมธาตุเหล็ก
ไขมันและน้ำตาล
เช่น น้ำมัน เนย ขนมเค้ก และบิสกิต น้ำมันบางชนิดมีไขมันโอเมก้า 3 และ 6 ควรให้ลูกกินอาหารกลุ่มนี้ด้วย
ควรหลีกเลี่ยงการใส่เกลือหรือใส่ให้น้อยที่สุด ตรวจสอบปริมาณเกลือที่ใช้ในอาหารสำเร็จรูปด้วย
ควรหลีกเลี่ยงสารเติมแต่งและสารให้ความหวาน เช่น ที่พบในเครื่องดื่มและลูกอม
ไข่และอาหารทะเลชนิดมีเปลือกมีผลต่อกระเพาะอันบอบบาง และอาจทำให้เกิดอาการอาหารเป็นพิษได้หากปรุงไม่เหมาะสม ดังนั้น คุณแม่ต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ
ผลไม้เปลือกแข็งและถั่ว แม้ว่าจะไม่มีผลเสียต่อร่างกายแต่เด็กบางคนก็แพ้อาหารชนิดนี้และมีปฏิกิริยารุนแรง สำหรับเด็กที่ไม่มีอาการแพ้ก็อาจสำลักได้ ทางที่ดีจึงควรเก็บให้พ้นมือเด็ก
ทุกคำถามที่คุณแม่อยากรู้ เราพร้อมให้คำแนะนำโดยผู้เชี่ยวชาญพยาบาล และนักโภชนาการ.